Lan Kelimesini Kullanmak Hakaret Suçunu Oluşturur mu?

Günlük hayatta sıklıkla kullanılan “lan” kelimesi, bazı durumlarda hakaret olarak algılanabilmektedir. Bu durum, hukuki açıdan da çeşitli tartışmalara yol açmaktadır. Peki, “lan” kelimesini kullanmak hakaret suçunu oluşturur mu?

Global Avukatlık Ofisi olarak bu yazıda, “lan” kelimesinin hakaret olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceğine dair hukuki çerçeveyi inceleyeceğiz.

Hakaret Suçunun Unsurları

Türk Ceza Kanunu’nun 125. Maddesine göre hakaret, bir kimseye onur, şeref veya saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek veya sövmek şeklinde tanımlanmaktadır.

Lan Kelimesinin Hukuki Değerlendirilmesi

Yargıtay içtihatlarında “lan” kelimesinin tek başına hakaret olarak değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir. Kelimenin hakaret olup olmadığının değerlendirilmesinde;

• Kelimenin kullanıldığı ortam ve bağlam
• Kişiler arasındaki ilişkinin mahiyeti
• Kelimenin söylenme şekli ve tonu
• Muhatabın kelimeden nasıl etkilendiği

gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.

Örnekler:

• Arkadaşlar arasında samimi bir ortamda kullanılan “lan” kelimesi hakaret olarak değerlendirilmez.
• Resmi bir ortamda veya bir üst makama karşı kullanılan “lan” kelimesi hakaret olarak kabul edilebilir.
• Bir kişiye öfkeyle ve aşağılayıcı bir şekilde “lan” denilmesi hakaret olarak değerlendirilebilir.

Sonuç

“Lan” kelimesinin hakaret olup olmadığı her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Kelimenin kullanıldığı durum ve bağlam, kişiler arasındaki ilişkinin mahiyeti gibi unsurlar göz önünde bulundurularak bir karara varılır.

Lan Kelimesinin Anlamı ve Kullanım Alanları

“Lan” kelimesi, Türkçede yaygın olarak kullanılan ve genellikle samimi veya kaba bir hitap tarzı olarak bilinen bir ifadedir. Bu kelime, dilbilgisel açıdan bir bağlaç ya da ünlem niteliği taşımaz; daha çok karşı tarafa doğrudan hitap ederken kullanılan bir ifade şeklidir. Gaziantep gibi Anadolu’nun farklı bölgelerinde halk arasında oldukça sık kullanılır ve genellikle arkadaş çevresinde, samimi sohbetlerde ya da şakalaşmalarda tercih edilir. Kelimenin anlamı ve taşıdığı tonlama, kullanılan ortama ve kişilerin arasındaki ilişkiye göre farklılık gösterebilir. Örneğin, bir kişi arkadaşına “lan” dediğinde, bu hitap genellikle bir şaka ya da samimiyet ifadesi olarak algılanır.

Bununla birlikte, lan kelimesi, resmi ve ciddi ortamlarda kullanıldığında veya öfkeyle söylendiğinde, kaba ve saygısız bir hitap tarzı olarak değerlendirilir. Özellikle bu kelimenin öfke veya aşağılama içerdiği durumlarda, hakaret suçu kapsamında değerlendirilebilecek bir ifade olma ihtimali vardır. Türk Ceza Kanunu’na göre, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek şekilde kullanılan kelimeler, hakaret suçunu oluşturabilir. Bu bağlamda ceza avukatı meslektaşları tarafından yapılan hukuki değerlendirmeler, kelimenin hangi şartlarda kullanıldığına dikkat çekmektedir. Özellikle Gaziantep mahkemelerinde bu tip davalarda, kelimenin kullanıldığı ortam, söyleniş tarzı ve muhatabın algısı dikkate alınır.

Lan kelimesi aynı zamanda sinir anında ya da ani bir refleksle kullanıldığında da, hakaret suçunu oluşturup oluşturmayacağı bağlama bağlıdır. Dolayısıyla, hem günlük dilde hem de hukuki bağlamda bu kelimenin anlamı ve kullanımı, ciddi sonuçlar doğurabilir.

Kullanım Alanları:

1. Arkadaşlar arasında samimi bir hitap: Genellikle yakın arkadaşlar arasında şaka ya da samimi bir ifade olarak kullanılır. Bu tür durumlarda hakaret olarak algılanmaz.
2. Kızgınlık anında aşağılayıcı bir ifade: Öfke ile ya da küçük düşürücü bir amaçla kullanıldığında hakaret sayılabilir ve bu tür durumlarda ceza davalarına konu olabilir.
3. Gündelik konuşmalarda hafif itiraz veya şaşkınlık: Bir durum karşısında tepki göstermek amacıyla kullanılan bir kelime olarak da karşımıza çıkar. Ancak burada da kelimenin tonu ve muhatabın algısı önemli rol oynar.

Bu bağlamda, ceza avukatları tarafından da vurgulandığı üzere, “lan” kelimesi hukuki açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir ve bu tür durumlarda hukuki danışmanlık almak oldukça önemlidir.

Türk Ceza Kanunu’nda Hakaret Suçu ve Unsurları

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi, hakaret suçunu düzenlemekte ve bu suçun unsurlarını belirlemektedir. Maddeye göre, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek nitelikte somut bir fiil isnat etmek veya küçük düşürme amacıyla sövmek hakaret suçu kapsamına girer. Türk Ceza Kanunu’na göre bu suçun işlenmesi halinde fail, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılabilir.

Hakaret Suçunun Unsurları:

1. Fiil veya Söz ile Hakaret: Hakaret suçunun oluşabilmesi için, kişinin onurunu, şerefini veya saygınlığını zedeleyecek somut bir fiil veya sözün söylenmesi gerekir. Somut fiil veya olgu isnadı, bir kimseye karşı aşağılayıcı veya küçük düşürücü bir suçlamada bulunmayı içerir. Örneğin, bir kişiye “hırsız” demek, somut bir suç isnadı olarak değerlendirilebilir.
2. Küçük Düşürme Kastı: Hakaret suçunun oluşabilmesi için failin niyeti önemlidir. Bir kimseye karşı söylenen sözlerin veya yapılan hareketlerin amacı, karşı tarafı aşağılamak ve küçük düşürmek olmalıdır. Lan kelimesi de bu kapsamda, aşağılayıcı bir tonda söylendiğinde hakaret suçunu oluşturabilir.
3. Kamu Görevlisine Karşı Hakaret: Eğer hakaret suçu, bir kamu görevlisine görevini yerine getirdiği sırada işlenmişse, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. Bu durumda, suç daha ağır bir ceza ile sonuçlanır.
4. Mağdurun Şikayeti: Hakaret suçu, mağdurun şikayetine bağlı bir suçtur. Yani, mağdur kişi şikayetçi olmadan bu suçtan dolayı dava açılamaz. Ancak, kamu görevlilerine karşı görev sırasında işlenen hakaret suçları için şikayet gerekmeksizin dava açılabilir.
5. Hakaretin Görsel, Yazılı veya İşitsel Olarak İşlenmesi: Hakaret suçu sadece sözlü olarak işlenmez. Görsel, yazılı ya da işitsel yollarla da hakaret suçu işlenebilir. Örneğin, sosyal medya üzerinden hakaret içerikli bir mesaj göndermek de suç teşkil eder.

Gaziantep Ceza Avukatı meslektaşlarının sıkça karşılaştığı hakaret davalarında, mahkemeler hakaret suçu kapsamında dile getirilen sözlerin ve fiillerin bağlamını dikkatle değerlendirir. Özellikle “lan” gibi günlük hayatta sıkça kullanılan kelimelerin, hangi niyetle ve nasıl söylendiği önem kazanır. Bu sebeple, bu tür durumlarda hakaret suçunun oluşup oluşmadığını değerlendirmek için hukuki destek almak kritik bir rol oynar.

Lan Kelimesi Hakaret Suçu Oluşturur mu?

Lan kelimesinin hakaret suçu oluşturup oluşturmayacağı, kullanılan bağlama, ortamın koşullarına ve muhatabın algısına göre değişir. Yargıtay ve diğer mahkemelerin bu konudaki kararları da bu bağlam ve niyeti dikkate alarak şekillenmiştir. Bu nedenle, lan kelimesinin hakaret sayılıp sayılmayacağı kesin bir yanıt taşımamakta, olayın ve ifadenin niteliğine göre değişiklik göstermektedir.

a. Bağlama Göre Değişen Durumlar

Lan kelimesi, günlük konuşma dilinde yaygın olarak kullanılan ve genellikle samimi veya kaba bir hitap şekli olarak bilinir. Eğer kelime, samimi bir arkadaş ortamında veya şaka amaçlı kullanılıyorsa, bu durumda hakaret olarak kabul edilmez. Ancak, bir kişiye öfkeyle, aşağılayıcı veya küçültücü bir tonda kullanıldığında, Türk Ceza Kanunu kapsamında hakaret suçu oluşturabilir.

Örneğin:

• Arkadaşlar arasında kullanım: Yakın arkadaşlar arasında kullanılan “lan” ifadesi genellikle samimi ve şaka amaçlı olduğu için hakaret olarak değerlendirilmez. Bu bağlamda, hakaret suçu oluşturmaz.
• Kamu görevlisine karşı veya öfke ile kullanım: Kamu görevlisine görev sırasında “lan” demek ya da öfke içerikli bir ortamda aşağılayıcı bir tonda kullanıldığında, bu ifade hakaret olarak kabul edilebilir ve suç teşkil edebilir.

b. Mahkeme Kararları ve Yargıtay Görüşleri

Yargıtay ve yerel mahkemeler, lan kelimesinin hakaret suçu oluşturup oluşturmadığını değerlendirirken olayın bağlamını ve kelimenin söyleniş tarzını dikkate almıştır.

Örneğin:

• Yargıtay 18. Ceza Dairesi‘nin 2019/3577 kararında, sanığın nöbette sigara içen birine “at lan o sigarayı” demesi üzerine verilen mahkumiyet kararı bozulmuştur. Mahkeme, bu sözün kaba hitap tarzı olduğunu ancak hakaret suçu unsurlarını taşımadığını belirlemiştir.
• Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin başka bir kararında ise, sanığın polislere “Biz TC polisine kimlik vermeyiz lan” demesi üzerine verilen mahkumiyet kararı yine bozulmuştur. Mahkeme, burada kullanılan ifadenin kaba hitap tarzı olduğunu ancak hakaret olarak değerlendirilemeyeceğini belirtmiştir.

Sonuç olarak, lan kelimesi, bağlama ve tonlamaya bağlı olarak bazı durumlarda hakaret suçu oluşturmazken, özellikle aşağılayıcı ve küçültücü bir şekilde kullanıldığında hakaret suçu kapsamında değerlendirilebilir. Gaziantep ceza avukatları bu tür davalarda kelimenin bağlamını, ortamı ve niyetini detaylı şekilde inceleyerek savunma yapar.

SUÇ KAYDI NE DEMEK?

Hangi Durumlarda Lan Kelimesi Hakaret Sayılır?

“Lan” kelimesi, genel olarak bağlama ve kullanıldığı ortama göre farklı şekillerde değerlendirilir. Türk Ceza Kanunu’nun hakaret suçu kapsamında, bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyen sözlerin hakaret olarak değerlendirilebileceği belirtilmiştir. Ancak lan kelimesi her zaman bu kapsamda yer almaz; özellikle samimi arkadaş ortamında ya da günlük konuşmalarda kullanılan bir ifade olarak kabul edildiğinde hakaret suçu oluşmaz. Buna karşın, kelimenin belirli durumlarda hakaret suçu oluşturabileceği dikkate alınmalıdır.

a. Öfke ve Aşağılayıcı Amaçlı Kullanım

Lan kelimesi, bir kişiye karşı öfke veya aşağılama niyetiyle kullanıldığında, hakaret suçu olarak değerlendirilebilir. Mahkemeler, bu kelimenin kullanıldığı ortamı ve söyleyenin niyetini dikkate alır. Eğer kelime, küçültücü, aşağılayıcı bir tonda ve muhatabın onurunu zedeleyecek şekilde söylenmişse, bu durum hakaret suçu olarak kabul edilir.

Örneğin:

• Bir tartışma sırasında “Lan, sen ne biçim insansın?” gibi ifadeler, kişinin onurunu zedeleyici ve aşağılayıcı nitelikte olursa, bu kullanım hakaret suçu oluşturabilir.
• Yargıtay Kararları: Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2021/26460 kararında, bir sanığın polis memurlarına yönelik söylediği “Biz TC polisine kimlik vermeyiz lan” sözleri kaba ve nezaket dışı bulunmuş, ancak hakaret suçu unsurlarını taşımadığı gerekçesiyle mahkumiyet kararı bozulmuştur. Bu gibi kararlar, kelimenin öfke içerikli kullanımları üzerine hakaret sayılma ihtimalini göz önünde bulundurur.

b. Arkadaş Ortamında Kullanım

Arkadaşlar arasında samimi ve günlük konuşmalarda kullanılan lan kelimesi, genel olarak hakaret olarak kabul edilmez. Gaziantep ceza avukatları bu tür davalarda, kelimenin arkadaşça ve şaka amaçlı kullanıldığı durumlarda hakaret suçu oluşmayacağını vurgulamaktadır. Yani bu tür kullanımlar, şaka veya samimiyet içeren bir hitap olarak değerlendirildiğinden, ceza kapsamında değerlendirilmez.

Örneğin:

• Samimi bir arkadaş grubunda “Lan ne yapıyorsun?” gibi şakacı bir tonda söylenmiş ifadeler, ne arkadaşlar ne de mahkemeler tarafından hakaret olarak algılanmaz. Bu tür kullanımda hakaret unsurları oluşmaz.

Sonuç: Lan kelimesinin hakaret suçu oluşturup oluşturmayacağı, tamamen kullanıldığı bağlama, niyete ve muhatap üzerindeki etkisine bağlıdır. Öfke veya aşağılama amacıyla kullanıldığında bu kelime hakaret suçu kapsamına girerken, samimi bir ortamda günlük dilde kullanıldığında suç teşkil etmez.

Sonuç ve Öneriler

Lan kelimesi, Türkçede sıkça kullanılan bir hitap tarzı olmasına rağmen, kullanıldığı bağlama ve söyleyenin niyetine göre hakaret suçu oluşturabilir. Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi çerçevesinde, bir kişiyi küçültme, aşağılayıcı ifadeler kullanma veya onurunu zedeleme amacıyla söylenen her türlü söz hakaret suçu sayılabilir. Ancak bu kelimenin kullanıldığı ortam, taraflar arasındaki ilişki ve kelimenin ifade tarzı, bu suçu oluşturup oluşturmayacağını belirler. Gaziantep ceza avukatları tarafından yapılan değerlendirmeler, kelimenin kullanıldığı her durumun ayrı ayrı incelenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

• Lan kelimesi, samimi ve arkadaşça bir ortamda kullanıldığında hakaret sayılmazken, öfke ve aşağılama amacıyla kullanıldığında hakaret suçu oluşturabilir.
• Yargıtay’ın birçok kararı, kelimenin kaba bir hitap tarzı olarak kullanıldığını, ancak hakaret suçu unsurlarını taşımadığı durumları içermektedir. Örneğin, samimi ya da şaka amaçlı kullanım durumlarında ceza verilmemiştir.
• Eğer öfke ile, kamu görevlisine ya da bir şahsa karşı aşağılayıcı bir tonda kullanılırsa, bu durumda mahkemeler hakaret suçu oluştuğuna hükmedebilir.

Öneriler:

1. Kelimenin Bağlamını Dikkatle Değerlendirin: Özellikle resmî ortamlarda ya da öfke anında kullandığınız kelimelere dikkat edin. Lan gibi kaba hitap tarzları, yanlış anlaşıldığında hukuki sorunlara yol açabilir.
2. Samimi Ortamlarda Dikkatli Olun: Arkadaşlar arasında bu kelimenin kullanımı yaygın olsa da, herkesin bu kelimeye karşı aynı toleransa sahip olmadığını unutmayın.
3. Hukuki Danışmanlık Alın: Eğer bir kelimenin kullanımıyla ilgili bir dava söz konusu ise, özellikle hakaret suçuyla karşılaşmamak için bir ceza avukatı ile iletişime geçmek önemlidir. Özellikle Gaziantep gibi büyük şehirlerde, bu tür davalarla ilgili detaylı hukuki destek almak gereklidir.

Hakaret suçları konusunda, kelimenin bağlama göre farklı sonuçlar doğurabileceğini ve bu nedenle dikkatli olunması gerektiğini unutmayın.

Sıkça Sorulan Sorular