Kaçak Elektrik Tutanakları Kesin Delil mi?

Elektrik dağıtım şirketleri tarafından düzenlenen kaçak kullanım tutanakları yıllardır vatandaşlar için büyük bir sorun teşkil ediyor.
Yerel mahkemelerde ve uygulamada bu tutanaklara adeta “kesin delil” gibi yaklaşılması, binlerce tüketicinin mağduriyetine yol açıyor.

📌 Ancak Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 01.07.2025 tarihli kararı (2024/4328 E., 2025/3750 K.) bu algıyı değiştirecek nitelikte.

🔎 Kaçak Elektrik ve Menfi Tespit Davaları Nedir?

⚡ Kaçak elektrik: Dağıtım şirketleri denetimlerinde usulsüz kullanım tespit edilirse gündeme gelir. Şirket, tutanak düzenleyerek tüketiciye yüklü borç çıkarabilir.

⚖️ Menfi tespit davası: “Benim bu borcum yoktur” diyerek açılan ve borcun gerçekten mevcut olup olmadığını ortaya koyan dava türüdür.

📜 Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 01.07.2025 Kararı

Yargıtay kararında şu kritik ifadeler yer alıyor:

“Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukuki ilişkinin ve buna bağlı borcun mevcut olmadığının tespiti için açılan menfi tespit davalarında, ispat yükü hukuki ilişkinin yahut alacağın varlığını iddia eden davalıya düşmektedir… Davalı şirket çalışanlarınca tutulan tutanaklar, aksi sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden değildir.”

✅ Bu karar, ispat yükünün tüketicide değil şirketlerde olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

⚖️ Kaçak Elektrik Kullanıldığının İspat Yükü Kime Aittir?

📌 TMK m.6 ve HMK m.190 gereğince kural:

• Kim bir hukuki sonucun varlığını iddia ediyorsa, ispat yükü ondadır.
• Dolayısıyla, kaçak kullanım iddiasıyla borç çıkaran elektrik şirketi bu iddiasını somut delillerle kanıtlamalıdır.

❌ Vatandaş “ben kaçak kullanmadım” diye kendini ispatlamak zorunda değildir.

🚫 Kaçak Elektrik Tutanakları Kesin Delil Sayılamaz

🔌 Şirket personeli tarafından düzenlenen kaçak tespit tutanakları tek başına kesin delil değildir.

📌 Yargıtay’a göre bu tutanaklar yalnızca şirket iddiasını destekleyen belgeler niteliğindedir;
ancak bağımsız teknik inceleme ve somut bulgularla desteklenmedikçe yeterli değildir.

❗ Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Vatandaşların yaşadığı başlıca problemler:

• 💸 Tutanakla birlikte fahiş bedeller çıkarılması,
• ⚙️ Sayaç arızaları veya tesisat hatalarının kaçak kullanım sayılması,
• ⚖️ Yerel mahkemelerde tutanakların “kesin delil” gibi kabul edilmesi,
• 📩 İtiraza rağmen icra takibiyle karşılaşılması.

👉 Özellikle kırsal bölgelerde ciddi mağduriyetlere yol açmaktadır.

🔑 Yargıtay Kararı Ne Anlama Geliyor?

Bu kararla birlikte:

• 🔍 Elektrik şirketleri artık iddialarını teknik rapor, fotoğraf, bilirkişi incelemesi gibi somut delillerle ispatlamak zorunda.
• ❌ Tek taraflı tutanaklarla vatandaş borçlandırılamayacak.
• ⚖️ Menfi tespit davalarında ispat yükü şirkete ait olacak.

👥 Vatandaş Ne Yapmalı?

Hakkında kaçak elektrik tutanağı tutulan vatandaşlar şu adımları izlemeli:

1️⃣ Tutanakları inceleyin → Tarih ve gerekçeyi kontrol edin.
2️⃣ Menfi tespit davası açın → İspat yükü şirkettedir.
3️⃣ Somut delil isteyin → Sadece tutanak yeterli değildir.
4️⃣ Bilirkişi incelemesi talep edin → Gerçeği bağımsız bilirkişi ortaya koyabilir.

🏛️ Sonuç

📌 Yargıtay’ın 2025 tarihli kararı, vatandaş lehine önemli bir dönüm noktasıdır.

Artık:

• Elektrik şirketleri tek taraflı tutanaklarla binlerce kişiyi borçlandırmayacak,
• Somut ve ikna edici delil olmadan borç tahakkuku mümkün olmayacak.

⚖️ Bu karar, hukuk devleti ilkesinin gereği olarak, vatandaşların adalet beklentisini güçlendirmiştir.